Dzień Edukacji Prawnej w szamotulskim sądzie. Młodzież z nieco innej perspektywy poznała zadania wymiaru sprawiedliwości

Dzień Edukacji Prawnej w szamotulskim sądzie

Czym zajmuje się referendarz sądowy? Jakie informacje zawierają księgi wieczyste? Czy wydając wyrok sędzia naprawdę uderza młotkiem w stół? Co charakteryzuje „niebieski pokój”? Na czym polega mediacja? Jakie niebezpieczeństwa niesie za sobą korzystanie z Internetu? Odpowiedzi na te, jak i szereg innych pytań młodzież z Szamotuł i okolic poznała w trakcie Dnia Edukacji Prawnej.

Wydarzenie organizowane przez Sąd Rejonowy w Szamotułach adresowane było do uczniów i uczennic uczęszczających do miejscowych szkół ponadpodstawowych (I Liceum Ogólnokształcące, Zespół Szkół nr 2 i Zespół Szkół nr 3). W istocie przybrało formę ciekawej lekcji praktycznej, podczas której młodzież mogła zajrzeć nie tylko na salę rozpraw, ale i do wielu miejsc w sądzie, na co dzień niedostępnych dla petentów i petentek. W przystępnej formie poznawano specyfikę pracy wydziałów, tematykę niektórych z rozpatrywanych spraw, a także problemy z jakimi mierzy się wymiar sprawiedliwości.

Archiwum, areszt, sala rozpraw

Program Dnia Edukacji Prawnej składał się z kilku bloków tematycznych. W części pierwszej uczennice i uczniowie podzieleni na trzy grupy – stosownie do reprezentowanych szkół – wraz z nauczycielkami zwiedzili budynek szamotulskiego sądu. Przekonali się wówczas, jak dużymi zasobami dysponuje Archiwum Ksiąg Wieczystych, gdzie spotkali się z referendarzem sądowym – Karoliną Chałupką. Z zaciekawieniem przyglądano się ponad stuletnim dokumentom.

Niemałych emocji dostarczyła wizyta w areszcie sądowym, w którym osoby odbywające karę pozbawienia wolności oczekują na rozprawy. Funkcjonariusz policji opowiedział o ich konwojowaniu, a także o środkach przymusu bezpośredniego, które - w razie konieczności – stosuje się wobec osadzonych (to m.in. kajdanki). Nieco odważniejsza młodzież sprawdziła, jak cele w areszcie wyglądają od środka.

W sali rozpraw na gości czekał sędzia Kajetan Kosterkiewicz, który odwołując się do amerykańskich filmów obalał mity związane m.in. ze składaniem przysięgi na Biblię podczas rozpraw sądowych w USA, czy podkreśleniem wagi wydanego wyroku poprzez uderzenie młotkiem sędziowskim w stół. Jak się okazało – te czynności są li tylko wymysłem kinematografii. Uczennice i uczniowie mogli jednak po ów młotek chwycić i przekonać się, czy faktycznie jest w stanie uciszyć rozemocjonowaną na sali rozpraw publiczność.

Z chęcią przymierzano togi, które w zależności od koloru żabotu, zakładają różne osoby związane z wymiarem sprawiedliwości. Młodzież zasiadła też za stołem sędziowskim i wysłuchała ciekawych historii o sprawach, w których orzekał sędzia Kosterkiewicz. Wiele z nich należało do niezwykle trudnych, co uświadomiło słuchaczom i słuchaczkom, jak wymagającym i odpowiedzialnym jest zawód sędziego.

Istota mediacji, zadania RPO, zagrożenia w sieci i "niebieski pokój"

W drugiej części Dnia Edukacji Prawnej uczennice i uczniowie wszystkich szkół spotkali się w sali konferencyjnej. Radczynie prawne pełniące zarazem funkcję mediatorek – Monika Rotnicka i Magdalena Adamczewska wraz z młodzieżą z Grupy Anioły przygotowały symulację mediacji, której scenariusz oparty został na filmie „7 lat”. Publiczność mogła dzięki temu poznać istotę mediacji w ogólnym ujęciu – zasady jej prowadzenia oraz możliwe rezultaty.

W kontekście problemów dotykających młodych ludzi nieco później mówiła o tym także Agnieszka Nowaczyk – kuratorka i mediatorka, która przybliżyła idee raczkującej w Polsce instytucji mediacji rówieśniczej.

Uczestniczący w spotkaniu Andrzej Stefański z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich opowiadał zaś o zadaniach RPO, ze szczególnym uwzględnieniem działalności terenowej. Równocześnie przypominał młodzież o jej prawach i obowiązkach (m.in. stosowania się do regulaminu szkoły), a także o formie rozwiązywania wszelkich dylematów, jaką jest dobrze uzasadniona (odwołująca się do przepisów prawa) petycja.

Kropkę nad i postawił Mirosław Renn – pracownik sądu specjalizujący się w systemach informatycznych, który omówił zagrożenia, jakie czyhają w Internecie nie tylko na młodych ludzi. Wyraźnie podkreślał, że o prywatności w sieci nie ma mowy, zwracając tym samym uwagę na konieczność stosowania zabezpieczeń np. w odniesieniu do skrzynki elektronicznej.

Ciekawym doświadczeniem była też wizyta w „niebieskim pokoju” – specjalnym pomieszczeniu przystosowanym do przesłuchań dzieci (przyjazna przestrzeń wypełniona zabawkami), do którego goście zajrzeli opuszczając sąd.

Dzień Edukacji Prawnej pozwolił młodzieży z nieco innej perspektywy spojrzeć na zadania wymiaru sprawiedliwości, rozbudzając zarazem zainteresowanie nim. Było intensywnie, ale bardzo pouczająco.