Młodzież z szamotulskiego liceum za murem więzienia we Wronkach

Młodzież z szamotulskiego liceum w Zakładzie Karnym we Wronkach

Uczennice i uczniowie klasy IIIF z I Liceum Ogólnokształcącego im. ks. Piotra Skargi w Szamotułach biorą udział w projekcie edukacyjnym pn. "Łączka i inne miejsca poszukiwań", realizowanym przez Instytut Pamięci Narodowej. Przedsięwzięcie ma charakter wielowymiarowy.

Z jednej strony projekt przybliża młodzieży działania IPN-u związane z poszukiwaniem nieznanych dotąd miejsc pochówku ofiar reżimów totalitarnych, z drugiej skłania ją do poznawania i zgłębiania czarnych kart lokalnej historii. Zarówno w odniesieniu do czasów okupacji hitlerowskiej, jak i terroru stalinowskiego wpisuje się w nią Zakład Karny we Wronkach.

Wizyta w powstałym blisko 130 lat temu więzieniu była jednym z kluczowych działań projektowych. Dzięki uprzejmości i zrozumieniu ze strony dyrektora wronieckiej jednostki - mjr Mariusza Przybyła, uczennice i uczniowie wraz z opiekunkami mogli zajrzeć na drugą stronę więziennego muru.

Poznali wówczas nie tylko historię jednostki, ale i losy poszczególnych więźniów, którzy - jak zaznacza mjr Agata Nowak - rzeczniczka prasowa dyrektora Zakładu Karnego we Wronkach - za swoją odwagę w walce z totalitaryzmem komunistycznym ponieśli najwyższą cenę - zostali skazani na kary śmierci lub kary wieloletniego pozbawienia wolności.

Podróż szlakiem historii Zakładu Karnego we Wronkach

- Zastępca dyrektora jednostki ppłk Krzysztof Kaczmarek powitał grupę uczniów już na dworcu kolejowym, na który pociągami transportowano więźniów politycznych z innych części kraju. Dworzec oddalony był wówczas od terenów jednostki nieznacznie, bowiem na cel budowy kompleksu więziennego przeznaczono 18 hektarów. Obecnie znaczna cześć tego terenu należy do miasta i to właśnie jego uliczkami podążali uczniowie, wsłuchując się w opowieści dyrektora o architekturze więzienia, losach osadzonych i ich pierwszych wrażeniach po przybyciu do Wronek - informuje mjr Agata Nowak.

Ppłk Zbigniew Konopacki – zastępca dyrektora zakładu (znawca historii jednostki, inicjator powołania do życia Izby Tradycji i Pamięci, posiadający bogatą wiedzę na temat Żołnierzy Wyklętych) opowiedział z kolei młodzieży o trudnej przeszłości więzienia, w tym o okresie komunistycznym, który wymazał z kart historii idee międzywojennej straży więziennej.

- Więźniami i jednocześnie postaciami kluczowymi, których losy stały się przedmiotem spotkania byli m.in. Witold Pilecki, Danuta Siedzikówna, Feliks Selmanowicz oraz odbywający kary we wronieckim więzieniu Wacław Lipiński i Alojzy Bruski - tłumaczy mjr Agata Nowak.

Grupa odwiedziła również Izbę Tradycji i Pamięci, a następnie spotkała się z kierowniczką działu penitencjarnego, by zgłębić wiedzę m.in. na temat codziennego funkcjonowania zakładu i zasad obowiązujących podczas odbywania kary pozbawienia wolności. Dzięki temu młodzież mogła zweryfikować swoje - często filmowe - wyobrażenie życia po drugiej stronie muru.

Wizyta w Zakładzie Karnym we Wronkach była trudna i poruszająca, ale równocześnie stała się ciekawym i ważnym doświadczeniem, pozwalającym lepiej zrozumieć historię.