Street art w Szamotułach. Murale, "wlepy", instalacje. O czym mówi sztuka ulicy?

O czym mówi sztuka ulicy?

Sztuka ulicy bezwiednie kojarzona z muralami i tzw. "wlepami", czyli obrazami lub hasłami krzyczącymi do przechodniów ze ścian budynków, wykonanymi zazwyczaj przy użyciu szablonów, weszła już do kanonu światowej popkultury. Duża w tym zasługa brytyjskiego artysty Banksy'ego, który poprzez swoją twórczość "wyniósł" sztukę z wielkich galerii wprost na ulice, uczynił ją bardziej przystępną, a przede wszystkim - społecznie ważną.

Nie on jedyny. Mimo to prace Banksy'ego stały się pewnym symbolem. Za ich pośrednictwem streetartowiec nierzadko zabiera głos w sprawach związanych z polityką, dotykając zarazem problemów, z jakimi boryka się przeciętny, szary człowiek. Murale, które wykonał w Strefie Gazy przypominają o wojnie religijnej i historiach ludzi tracących radość życia. Sztuka Banksy'ego bywa radykalna, jest jednak bardzo wymowna.

Street art w Szamotułach

Street art nieśmiało wkracza również na ulice Szamotuł. Poza pracami zdobiącymi kino "Halszka" (chodzi zarówno o elewację zewnętrzną, jak i wnętrze budynku) oraz Szamotulski Ośrodek Kultury, w mieście nie znajdziemy co prawda zjawiskowych murali, ale "wlepy" ukradkiem skupiają uwagę przechodniów w wielu częściach Szamotuł (m.in. na ulicy Powstańców Wielkopolskich).

Mają charakter symboliczny, są ciekawe, intrygują, niektóre skłaniają do przemyśleń. Część z nich w swojej tematyce odwoływała się do sytuacji epidemiologicznej (pandemia) wraz z hasłem "don't panic" (nie panikuj). Inne, jak wizerunek ptaka z maską gazową zamiast dzioba, mogą być okazją do podjęcia dyskusji na temat zanieczyszczenia miasta.

Nowy wyraz elementów infrastrukturalnych

Sztuka ulicy w Szamotułach, to także instalacje. Jedną z nich odnajdziemy przy ulicy Dworcowej, tuż przed siedzibą SzOK-u. Żółta kula z gwiazdą i błyskawicą zamiast oczu oraz rękoma w kolorze rażącej pomarańczy, wyrastającymi z ziemi, jest przykładem tego, w jaki sposób element ulicznej infrastruktury (pierwotnie była to po prostu betonowa kula) może zyskać nową funkcję i zacząć opowiadać własną historię.

Instalacja została wykonana przez Barta Sucharskiego - cenionego w całej Europie artysty mieszkającego w Szamotułach. Jest on także współautorem muralu na froncie kina "Halszka" oraz profilaktycznych "potykaczy", które w czasie pandemii realizował SzOK (w akcji brał także udział Damian Kłaczkiewicz - znany i ceniony już na całym świecie grafik z Szamotuł, specjalizujący się w technice plakatu).

Interesujące są również "wlepy" - naklejki, które dostrzec można na znakach drogowych. To właśnie m.in. za ich sprawą ulica Krasickiego została okrzyknięta przez samych mieszkańców ulicą Triathlonową. Street art, w istocie kryje też w sobie sporo humoru.

Od niedawna prace Barta Sucharskiego podziwiać można także na terenie Pracowni Szklarskiej Zdzisława Statuckiego, a artystyczne skrzydła Damiana Kłaczkiewicza - na budynku Zespołu Szkół Specjalnych im. Jana Brzechwy.

Co ciekawe - w Szamotułach nigdy nie rozwinęła się sztuka graffiti. Pojedyncze prace, a raczej ich pozostałości na murach, budzą - skądinąd słuszne - skojarzenie z wandalizmem, aniżeli uznanie wobec techniki i umiejętności "ulicznych malarzy". Mimo to, w wielu innych street artowych "dziełach" kryją się ważne komunikaty, bo ulice w Szamotułach mają przynajmniej kilka historii do opowiedzenia. Wystarczy tylko wsłuchać się w ich głos.