Przed 100. rocznicą Powstania Wielkopolskiego. Pomóżmy w ustaleniu losów naszych bohaterów!!!

To ostatni już chyba moment aby przypomnieć sylwetki zwyczajnych ludzi a jednak wielkich bohaterów. O ile bowiem sylwetki dowódców są dobrze opisane i zbadane o tyle tłumy szeregowych żołnierzy pozostają anonimowe. Ich czyny i poświęcenie wydaje się być takie zwyczajne a przecież są absolutnie niezwykle. Powstanie wygrali ludzie z sąsiedztwa, jednak ich bohaterstwo, często nawet przez rodziny, zostało zapomniane. Badając losy pojedynczych, szeregowych żołnierzy, którzy pomimo nadzwyczajnego męstwa uhonorowano Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari nie tylko znaleźli się na cokołach pomników ale nawet są zupełnie zapomniani.

Dlatego redakcja nasza uznała za celowe przyłączenie się do akcji zainicjowanej w sąsiednim powiecie międzychodzkim a zmierzającej do zestawienia listy i spisania biogramów powstańczych. To chyba jedyny sposób aby uhonorować każdego z nich – wielkich małych bohaterów. To prawda, mówimy o ziemi międzychodzkiej ale to na niej walczyli synowie ziemi wronieckiej, pniewskiej i szamotulskiej, bohaterowie z Chojna, Wróblewa, Podrzewia i Bytynia. Przecież ani w Pniewach ani w Szamotułach nie przebiegała linia frontu. Krwawe walki toczono bardziej na zachód. Mieszkańcy ziemi szamotulskiej walczyli i ginęli walcząc o Kolno, Kamionnę, Głażewo i Gralewo, 20, 30 czy 50 kilometrów na zachód ale oczywiście nie tylko tam.

Odpowiedź na pytanie: czy warto przypominać tych zwyczajnych właściwie ludzi, których czyny wymusiły poniekąd czasy, w których żyli – pozostawiamy państwu.

Chcielibyśmy jednak wiedzieć co dzieci, wnuki i prawnuki powstańców wielkopolskich wiedzą o swoich bohaterskich przodkach. Ich losy, spisane staną się pomnikiem, który nigdy nie ulegnie zniszczeniu.

„Exegi monumentum aere perennius” (Postawiłem pomnik trwalszy od spiżu [Horacy, Pieśń III, 30]) słowa Horacego mimo, że spisane z górą 2000 lat temu nie utraciły nic ze znaczenia.
Postawmy najtrwalszy z pomników, pomnik ludzkiej pamięci.
„Poznańczycy” jak i podówczas w Polsce nazywano poszli do powstania dlatego, że czuli się i byli Polakami. Poszli masowo, nie tylko młodzi, dopiero co wracający z wojny młodzieńcy bez zobowiązań za to zawsze gotowi do bitki, z gorącą krwią i głową, bez planów na przyszłość nie tylko dalszą ale i całkiem bliską. Tych były tysiące, dziesiątki tysięcy. Krzepcy, doskonale wyszkoleni w pruskim drylu wojskowym, utwardzeni w ogniu bitew od Verdun po Karpaty stanowili żywioł nieomal niepokonany. Początkowo ochotnicy, później także poborowi w ramach powszechnego poboru kolejnych roczników byli trzonem armii wielkopolskiej. Do powstania od samego jego początku, poszli jednak także stateczni ojcowie, ba dziadkowie rodzin. Mężczyźni czterdziesto, pięćdziesięcio i pięćdziesięcioparo letni nawet. Poszli czasami z synami. Ochotniczo postawili na szalę swoje życie mając przecież poważne zobowiązania, gospodarstwa, domy, warsztaty, żony a na utrzymaniu często kilkoro dzieci. Nie mówię tu o przywódcach czy dowódcach wojskowych. Udział doświadczonych i dojrzałych ludzi w sferze zarządczej czy organizacyjnej jest przecież naturalny. Mówię o szeregowych żołnierzach, którzy ruszyli w pole, początkowo ledwie uzbrojeni. Wielu z nich złożyło najwyższą ofiarę, a mimo to poza nazwiskiem niewiele od nich wiemy. Nie otrzymali, nawet pośmiertnie odznaczeń powstańczych, często nie wiemy kim właściwie byli. Nazwiska są wam Państwo dobrze znane. Rodziny tych bohaterów nadal mieszkają w powiecie szamotulskim.

W związku z czym poszukujemy wszelkich informacji o poległych nawet najdrobniejszych, jakichkolwiek zdjęć, choćby nagrobków:

Michalak Stanisław (Michalczak, Michalczyk) szeregowiec, ur. 1.04.1876 r. Kamionna a zamieszkały w Pniewach, ochotnik oddział Pniewskiego, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany w Pniewach;
Zwierzchowski Jan, szeregowiec, ur. 26.11.1878 r. Podrzewie, zamieszkały w Podrzewiu, ochotnik oddziału Pniewski, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany Wilczyna gmina Duszniki;
Dreczkowski Sylwester, szeregowiec, ur. 21.07.1885 r. Sękowo, ochotnik oddziału Pniewskiego, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany Wilczyna gm. Duszniki;
Filipowicz Kazimierz, szeregowiec, ur. 23.02.1892 r. ochotnik zamieszkały w Pniewach, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany Pniewy;
Filipowicz Mieczysław poległ pod Kamionną 16.01.1919 r.;
Flieger Stefan poległ pod Kamionną, kapral, ur. 15.06.1888 r. ochotnik zamieszkały w Pniewach, oddział Pniewski. Poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany Pniewy;
Frąckowiak Władysław, szeregowiec, ur. 30.04.1899 r. Chełmno, ochotnik, 1 Batalion Grupy Zachód, 3.03.1919 r. zmarł z chorób, Kolno, pochowany w Pniewach;
Gałka Franciszek, szeregowiec, ur. 7.01.1899 r. Grzebienisko, zamieszkały Grzebienisko i
Greczka Antoni, szeregowy, ur.31.12 1899 r. Klempicz, zamieszkały Oporowo, oboje służyli w 7. Kompanii 2. Pułku Strzelców Wielkopolskich, polegli 5.06.1919 r. Leśniczówka Pławiska i tam zostali pochowani;
Haładuda Józef (Chaładuda), ur. 15.03.1884 r. Rozbitek, zginął 15.03. - 10.04.1919 r.
Jestrych Augustyn, poległ w bitwie pod Kamionna 16.01.1919 r. (Estrych ?);
Kaczmarek Kazimierz, ochotnik oddział Pniewskiego, poległ 16.01.1919 r. Kamionna;
Kaczmarek Wincenty poległ 16.01.1921 r.;
Kandulski Józef, szeregowiec, ur. 26.06.1900 r. zamieszkały Konin, ochotnik z oddziału Pniewskiego, zmarł z chorób 25.06.1919 r. Kamionna, pochowany Pniewy;
Kasprowiak Jan plutonowy, poległ pod Kamionna;
Kasprowiak Jan, szeregowiec, ur. 8.05.1888 r. Chrzypsko Wielkie, zamieszkały Pniewy, Oddział Pniewski, poległ 31.01.1919 r. Kamionna, pochowany Pniewy;
Kasprowiak Jan II, szeregowiec, ur. 8.06.1898 r. zamieszkały Wioska, 2 Pułk Strzelców Wielkopolskich, 23.04.1919 r. poległ Kolno;
Kaźmierczak, starszy szeregowiec, ur.1889 r. zamieszkały Kaliska, Oddział Pniewski, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany Kamionna;
Klary Walenty, szeregowiec, 1.02.1882 r. Charzewo, zamieszkały Pniewy, Oddział Pniewski, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany w Pniewach;
,Klis Antoni Straż Ludowa, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany Kamionna;
Koch Henryk, szeregowiec, ur. 24.09.1895 r. 2 Pułk Strzelców Wielkopolskich, poległ 27.08.1919 r. Gralewo, pochowany Pniewy;
Maćkowiak Michał poległ 7.06.1921 r.;
Maćkowiak Stanisław zginął 8.02.1919 r. pod Lewicami;
Matczyński Stanisław, szeregowiec, 6 Kompania, 2 Pułku Strzelców Wielkopolskich, poległ 1.06.1919 r. Kamionna;
Melonek Stanisław zginął 8.02.1919 r. pod Lewicami;
Michalak Stanisław, szeregowiec, ur. 1.04.1876 r. Kamionna zamieszkały Pniewy, Oddział Pniewski, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany Pniewy;
Mleczak Feliks poległ pod Kolnem;
Piaskowski Stanisław zginął 7.02.1919 r. w boju pod Kamionną i Kolnem; szeregowiec, 2 Kompania 3 Batalionu Grupy Zachód;
Piestocki Stanisław, szeregowiec, 6 Kompania 6 Pułku Strzelców Wielkopolskich, zginął 25.09.1919 r. Kaliska (folwark 1,5 km na wschód od Lewic obecnie część wsi Krzyszkówko);
Radziej Roman poległ 1920 r.;
Sobisiak Walenty, starszy szeregowiec, ur.07.02.1892 r. zamieszkały Lubocześnica, 1 Batalion Grupy Zachód, poległ 8.02.1919 r. pochowany Pniewy;
Spychała Jan, Spychała Władysław, zginęli 8.02.1919 r. pod Lewicami;
Stachowiak Andrzej II poległ 1920 r.;
Szulczyński Jan, starszy szeregowiec, 2 Pułk Strzelców Wielkopolskich, poległ 24.06.1919 r.;
Szychowiak Franciszek, poległ 1920 r.;
Ściera Jan poległ 1920 r.;
Świderski Maksymilian poległ 3.06.1919 r.;
Wesoły Jan, poległ 13.03.1919 r. pod Lewicami;
Witmann Ludwik, zginął 13.04.1919 r. pod Lewicami;
Wojtyniak Antoni, zginął Kaliska koło Lewic;
Woliński Władysław zginął 8.02.1919 r. pod Lewicami;
Zieliński Antoni, ur. 1897 r. [?] Psarskie powiat Szamotuły, poległ 17.04.1920 r. pomiędzy Strakrzewicami a Jołoniem na Polesiu;
Zwierzchowski Jan, szeregowiec, ur. 26.11.1878 r. Podrzewie, zamieszkały Podrzewie, Oddział Pniewski, poległ 16.01.1919 r. Kamionna, pochowany Wilczyna gmina Duszniki;

Cześć ich pamięci.

Tyle fragment listy poległych frontu zachodniego. Jednak większość z ochotników przecież przeżyła. Wróciła do domów i do swoich zajęć. W okresie międzywojennym i później wielu przeprowadziło się na tereny powiatu międzychodzkiego. Obejmowali rozparcelowane majątki niemieckie czy poniemieckie gospodarstwa osadnicze. Podejmowali pracę w urzędach czy służbie granicznej. Wreszcie w wielu przypadkach po prostu migrowali przez granicę powiatu obejmując sąsiedzkie gospodarstwa swoich „międzychodzkich” żon. Dlatego chociaż poszukiwania dotyczą postaci z „Wielkiego Almanachu Powstańczego Ziemi Międzychodzkiej” to jednak są to i nasi – szamotulscy, pniewscy czy wronieccy bohaterowie. Kolejna lista powstańców, o których poszukujemy wiadomości za tydzień.

Wszystkich, którzy chcieliby się podzielić z nami swoją wiedzą o tych i innych powstańcach prosimy o kontakt z naszą redakcją lub na FB „Ziemia Szamotulska - Bohaterowie Powstania Wielkopolskiego”.

S5 z Wrocławia przez Poznań do A1 oraz S6 z Koszalina do Szczecina