Bracia Scharwenka europejską wizytówką Szamotuł

Obecnie trwa w Europie renesans muzyki Philippa i Xavera Scharwenków. Odbywają się koncerty, festiwale, wychodzą płyty CD z nagraniami ich kompozycji. Popularyzacją Scharwenków w naszym regionie zajmują się coraz liczniejsze organizacje kulturalne. W latach 2004-2006 zorganizowano cykl spotkań koncertowych „W salonie muzycznym braci Scharwenków” (Fundacja Kultury Zamek Górków, Muzeum – Zamek Górków), a w roku 2010 – I Międzynarodowy Festiwal im. Philippa i Xavera Scharwenków (Fundacja ProCello z Poznania, Muzeum – Zamek Górków).

Scharwenkowie to kompozytorzy, którzy przyszli na świat w grodzie Halszki w połowie XIX wieku. Mieszkali tu do 1859 roku. Następnie kształcili się w Poznaniu, a potem – w Berlinie. Stali się bardzo znani w Niemczech, w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie dzięki energicznej działalności kompozytorskiej, pianistycznej i pedagogicznej. Choć uznawali się za Niemców, nie wstydzili się polskich korzeni. Ich matką była Polka, Apolonia Golisz, pochodząca z miejscowości Ruks, położonej niedaleko Szamotuł nad Wartą, ojcem zaś – Niemiec, inżynier budowlaniec, August Scharwenka. Obaj bracia mają w swoim dorobku liczne kompozycje nawiązujące do muzyki polskiej, głównie o charakterze tanecznym: mazurki, krakowiaki i polonezy.

Dnia 30 marca 2011 r. w zabytkowym spichrzu na terenie Zamku Górków zorganizowano kolejne już spotkanie w celu wypracowania systematycznych działań propagujących Scharwenków, którzy w Polsce są wciąż jeszcze mało znani. W debacie o charakterze roboczym wzięli udział przedstawiciele miasta i gminy Szamotuły, Muzeum – Zamku Górków, Fundacji ProCello, Fundacji Kultury Zamek Górków, szkół miasta i gminy i Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia w Szamotułach. W rezultacie opracowano ramowy harmonogram realizacji propozycji służących popularyzacją twórczości Scharwenków. Zostały one zgłoszone już we wrześniu 2010 r. przez poszczególne instytucje i organizacje. Propozycje te zostały następnie przedstawione na spotkaniu strony polskiej z przedstawicielami niemieckiego Stowarzyszenia Scharwenka Stiftung w Bad Saarow. Pomysły przeanalizowano ponownie, tym razem pod kątem możliwości ich realizacji w perspektywie kilku najbliższych lat.

Uzgodniono, że nacisk należy położyć na upowszechnienie wiedzy o kompozytorach wśród młodych, czyli wśród dzieci i młodzieży. Najważniejszą potrzebą jest więc stworzenie bazy informacyjnej. Niestety, materiały o kompozytorach są rozproszone. Większość z nich opublikowano w językach obcych, głównie po niemiecku. Trzeba więc na początek zgromadzić dostępną literaturę, wszelkie materiały drukowane poświęcone życiu obu kompozytorów, nuty utworów. Należy też sporządzić jak najobszerniejszy wykaz stron internetowych z materiałami dostępnymi w formie elektronicznej. Ustalono także, że zostaną podjęte wysiłki w celu utworzenia w Szamotułach płytoteki z utworami obu kompozytorów. Podniesiono przy okazji ważną kwestię rozwiązania sprawy uszanowania autorskich praw własności przy kopiowaniu nagrań muzycznych oraz kserowaniu publikacji, które będą systematycznie gromadzone. Termin realizacji powyższego zadania został określony na koniec maja 2011 roku. Zgromadzone w ten sposób materiały staną się bazą wyjściową do realizacji dalszych zamierzeń związanych z popularyzacją twórczości braci Scharwenków. A będą to organizowane już w roku szkolnym 2011–2012 i w latach następnych konkursy, gazetki szkolne, plakaty, prezentacje przygotowywane przez uczniów. Omówiona baza materiałów okaże się więc szczególnie przydatna dla nauczycieli szkół.

Przedstawicielka Fundacji ProCello z Poznania zapoznała pozostałych uczestników ze wstępnym programem II Międzynarodowego Festiwalu im. Filipa i Ksawerego Scharwenków. Odbędzie się on w dniach 25 czerwca – 3 lipca 2011 r. w Szamotułach i obejmie również pierwszą edycję Międzynarodowego Konkursu Wiolonczelowego im. Scharwenków. Z kolei Fundacja Kultury Zamek Górków zorganizuje jesienią koncert w ramach reaktywowanego cyklu „W muzycznym salonie braci Scharwenków”. W planach na lata następne jest wydanie książek i nut przeznaczonych dla młodego czytelnika. Przedstawiciele zgromadzonych instytucji będą także motywować uczelnie wyższe do podejmowania badań nad twórczością obu kompozytorów.

Postanowiono zaproponować niemieckim partnerom zorganizowanie kolejnego roboczego spotkania podczas trwania wyżej wzmiankowanego festiwalu. Będzie to doskonała okazja do omówienia spraw związanych ze współpracą organizacji polskich i niemieckich. Na zakończenie obrad ustalono termin kolejnego spotkania grupy polskiej na początek czerwca 2011 roku.